Żuwaczka

Z Formicopedia
Skocz do: nawigacja, szukaj

Żuwaczka (mandibula) - część narządu gębowego skorupiaków i tchawkowców (owadów i wijów) należących do typu stawonogów. Żuwaczki stanowią przekształcenie trzeciej pary odnóży głowowych i są odpowiednikiem nogogłaszczek u pajęczaków.

Należą one do pierścienia górnej wargi. Żuwaczki połączone są z puszką głowową jedynie stawem. Wyróżnia się część trzonową (krający brzeg). Zazwyczaj ostre brzegi skierowane są do wewnątrz. U niektórych owadów żuwaczki przystosowane są do pobierania pokarmu płynnego (np. mrówkolew z siatkoskrzydłych, pływak żółtobrzeżek z Dytiscidae, Coleoptera). Wyróżniane są żuwaczki typu ortopteroidalnego oraz typy tyzanuroidalnego.

Żuwaczki służą do rozrywania i rozdrabniania pokarmu pochodzenia roślinnego i zwierzęcego lub jako narząd chwytny do transportu objektów.